Kıbrıs’ta taraflar arasındaki derin ayrılıklara rağmen yeni bir müzakere süreci için BM aracılığıyla yürütülen çabalar Kıbrıs Türk tarafını endişelendiriyor.
Kıbrıs’ta tarafları müzakere masasına getirmeye yetecek ortak zemin olup olmadığını araştırmak üzere görevlendirilen, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Kişisel Temsilcisi Maria Angela Holguin’in görev süresi sonra erdi.
5 Ocak 2024’te göreve başlayan Holguin’in görev süresi 6 ay olarak belirlenmişti. Kulislerde dolaşan yorumlara göre Holguin, gayri resmi olarak misyonuna devam ediyor. Holguin’in görev süresi 3 ay daha uzatıldığı yönündeki Rum basınında çıkan haberler de bu iddiaları doğrular nitelikte.
KKTC Cumhurbaşkanlığı’ndan yapılan 7 Haziran 2024 tarihli açıklamada ise Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’ın Holguin’in atanmasına sadece altı aylık bir süre için rıza gösterdiği belirtilmişti. Bu açıklama, Holguin’in görev süresinin uzatılmasına rıza gösterilmediğine işaret ediyor.
BM’den Resmi Açıklama Yok
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in sözcüsü Stephane Dujarric, 11 Temmuz 2024’te yaptığı açıklamada, Guterres’in Kıbrıs Özel Temsilcisi Holguin’in raporunu aldığını ve incelemekte olduğunu açıkladı.
Görev süresinin uzatılıp uzatılmadığı konusunda ise resmi bir açıklama yapılmayan Holguin’in, Washington’da gerçekleştirilen NATO zirvesinde Türkiye ve Yunanistan Dışişleri Bakanlarıyla görüşmek istemesi de önemli bir detay olarak öne çıktı.
Kulislerde Neler Konuşuluyor?
Holguin’in 10 Eylül 2024’te New York’ta gerçekleştirilecek BM Genel Kurulu’na kadar görevine gayri resmi olarak devam ettiği değerlendiriliyor. Bu süre zarfında yeni bir müzakere sürecine yönelik hazırlıklara devam edilecek. Holguin, bu doğrultuda Türk ve Yunan yetkililerle görüşmelerine devam ediyor.
Cumhurbaşkanlığı Gelişmelerden Rahatsız
2017 yılından bu yana, egemen eşitliğe dayalı, iki devletli çözüm politikasını yürüten Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’ın bu gelişmeleri endişeyle takip ettiği ifade ediliyor.
Konjonktürel değişikliklerin Türk dış politikasına etkilerine paralel olarak yeni bir müzakere süreci için devam ettiği anlaşılan zemin hazırlıkları, yaklaşan Cumhurbaşkanlığı seçimi ve milli cephedeki fikir ayrılıkları Tatar’ın endişelerinde ne kadar haklı olduğunu göstermeye yetiyor.
Yeni Müzakere Süreci ve Hazırlıklar
Rum basınında yer alan haberlere göre ise BM, Kıbrıs sorununun çözümü çabaları çerçevesinde taraflara sunmak üzere bir belge hazırlığında.
Holguin’in taraflara sunmak için “konsept belge” hazırladığını ve bu belgenin “askerlerin çekilmesi, garantiler konusu ve siyasi eşitlik” konularına odaklandığı da iddialar arasında…
BM’nin Eylül ayında üçlü görüşme, ardından da İngiltere’nin katılımıyla beşli konferans düzenleme niyetinde olduğu öne sürülüyor!
Houlgin’in Misyonu Sorgulanıyor
Taraflar arasındaki derin ayrılıklar ve ortak zemin eksikliği ortadayken, yeni bir müzakere sürecinin başarılı olmasını beklemek neredeyse imkansız.
Holguin’in Eylül ayındaki BM Genel Kurulu’na kadar devam etmesi öngörülen gayri resmi misyonu ve hazırlanmakta olduğu öne sürülen konsept belge haberleri de müzakere masasına dönüş için Kıbrıs Türk tarafı adına hiç de ümit verici gelişmeler değil.
Kıbrıs Barış Harekatı’nın 50. yıl dönümünde adanın her iki tarafından da yapılan açıklamalar, Holguin’in işinin oldukça zor olduğunu gösteriyor. Pek tabi gerçek niyeti de sorgulanmaya devam ediyor…